Fluticasone (Tên quốc tế: Fluticasone propionate) là một corticosteroid tổng hợp có nguyên tử fluor gắn vào khung steroid.
Cấu trúc hoá học của Fluticasone propionate
1. Dược lý và cơ chế tác động của Fluticasone
Cơ chế tác dụng của các Fluticasone là sự phối hợp 3 tính chất quan trọng: chống viêm, chống ngứa và tác dụng co mạch.
Các corticosteroid giảm viêm bằng cách làm ổn định màng lysosom của bạch cầu, ức chế tập trung đại thực bào trong các vùng bị viêm, giảm sự bám dính của bạch cầu với nội mô mao mạch, giảm tính thấm thành mao mạch, giảm các thành phần bổ thể, đối kháng tác dụng của histamin và sự giải phóng kinin từ các cơ chất, giảm tăng sinh các nguyên bào sợi, giảm lắng đọng collagen và sau đó giảm tạo thành sẹo ở mô.
Điều trị hen
Viêm là một yếu tố quan trọng trong sinh bệnh học của hen, hiệu quả trong điều trị hen của glucocorticoid là do tác dụng chống viêm của thuốc. Dạng phun sương dùng theo đường hít của Fluticasone propionate được chỉ định để điều trị duy trì phòng ngừa cơn hen.
Fluticasone propionate có tác dụng tương đối nhanh và cải thiện được tình trạng hen trong vòng 24 giờ sau khi hít thuốc, mặc dù vẫn chưa đạt được tác dụng tối đa trong 1 - 2 tuần hoặc lâu hơn sau khi bắt đầu điều trị.
Điều trị viêm mũi dị ứng quanh năm hoặc theo mùa
Tác dụng của Fluticasone propionate trong điều trị viêm mũi dị ứng là do thuốc làm giảm giải phóng các chất trung gian gây viêm gây ra các triệu chứng dị ứng như ngứa, hắt hơi, chảy nước mũi và phù.
Các triệu chứng thường nhẹ bớt trong vòng 12 - 48 giờ sau khi bắt đầu dùng thuốc, tuy nhiên ở một số người bệnh phải tới 2 - 4 ngày sau mới đạt được hiệu quả điều trị tối đa.
2. Fluticasone điều trị polyp mũi
Polyp mũi là tổn thương dạng khối lành tính, xuất phát từ tình trạng viêm thoái hóa của niêm mạc mũi xoang. Fluticasone được chứng minh là một phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn trong bệnh viêm mũi dị ứng và không dị ứng và sử dụng là thuốc giảm phản ứng viêm, tăng lưu thông khí qua mũi và làm teo nhỏ kích thước polyp.
Kết quả từ một nghiên cứu sơ bộ trên bệnh nhân mắc polyp mũi từ trung bình đến nặng đã chứng minh rằng Fluticasone propionate có hiệu quả trong việc giảm kích thước polyp và các triệu chứng liên quan như : nghẹt mũi, giảm hoặc mất khứu giác, khạc đờm, đau mặt, nhức đầu, rối loạn giấc ngủ.
Nguồn tài liệu tham khảo:
1. Dược thư Quốc gia Việt Nam 2015
2. EMC: https://www.medicines.org.uk/emc/product/8267/pil
3. PubMed: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9604976/