Ho là một phản xạ được phân loại là phản ứng tự vệ trong các bệnh hô hấp nhằm loại bỏ các chất tiết dư thừa, dị vật hoặc chất kích thích. Phản xạ ho có thể do tổn thương niêm mạc đường hô hấp trên trong quá trình nhiễm virus, vi khuẩn hoặc do các chất kích thích.
Ho kèm ho ra chất nhầy hoặc mủ thì được coi là ho có đờm và nếu không thì được coi là ho khan. Vì cơn ho có đờm cho phép loại bỏ các chất tiết tích tụ, vì vậy không nên ức chế nó, và thậm chí nên sử dụng các thuốc long đờm, điều này tạo điều kiện thuận lợi và đẩy nhanh quá trình loại bỏ các chất tiết ra khỏi đường hô hấp.
Các chất dùng để trị ho có đờm chia thành:
+ Thuốc long đờm làm sạch chất nhầy trong đường thở: bromhexine, ambroxol, các tinh chất từ thảo dược như cảm thảo, cao lá thường xuân, và các loại tinh dầu: khuynh diệp, thông, cây hồi…
+ Thuốc tiêu nhầy làm giảm độ nhớt của dịch tiết: acetylcysteine, erdosteine, carbocysteine and mesne.
+ Thuốc kích thích niêm mạc làm tăng hiệu quả vận chuyển của đường mật (salbutamol) và giảm sự kết dính của chất nhầy với biểu mô (chất hoạt động bề mặt, ambroxol).
+ Thuốc điều hòa niêm mạc: glucocorticosteroid dạng hít và thuốc kháng cholinergics.
Như đề cập ở trên, chiết xuất từ cao lá Thường Xuân giúp làm long đờm giảm ho. Chiết xuất này có chứa saponin triterpenoid (Hederacoside C). Ngoài ra, chiết xuất lá thường xuân có tác dụng chống co thắt bằng cách làm giảm trương lực cơ hô hấp, có nghĩa là nó có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng của viêm phế quản mãn tính. Điều trị bằng các chế phẩm có chứa chiết xuất lá thường xuân sẽ kéo dài khoảng 7 ngày. Chống chỉ định sử dụng cho trẻ em dưới 2 tuổi vì nguy cơ làm trầm trọng thêm các triệu chứng hô hấp.
Một nghiên cứu được tiến hành ở trẻ em từ 2 – 10 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh viêm phế quản cấp tính, cho thấy hiệu quả của chiết xuất lá thường xuân tương đương với acetylcysteine và được dung nạp tốt hơn.
Ngoài ra ở nhóm trẻ bị nhiễm virus, vi khuẩn đường hô hấp trên và viêm phế quản, tỷ lệ trẻ bị ho dữ dội, ho xảy ra thường xuyên về đêm ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày giảm đáng kể. Hiệu quả của việc điều trị bằng chế phẩm chứa chiết xuất cao lá thường xuân dùng 2 lần 1 ngày được hơn 75% cha mẹ, người giám hộ của trẻ tỏ ra hài lòng với hiệu quả điều trị đạt được.
Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng quan sát thấy rằng ở những bệnh nhân người lớn trưởng thành bị viêm phế quản mãn tính, chiết xuất lá thường xuân tương đương về mặt trị liệu với ambroxol.
Xem thêm thông tin tại đây.
Nguồn tham khảo: Olszanecka-Glinianowicz, M., Doniec, Z., Schönknecht, K., & Almgren-Rachtan, A. (2020). The herbal medicine containing of ivy leaf dry extract in the treatment of productive cough in children. Wiad Lek, 73(4), 668-673.
